Category: Türkçe

Türkçe’de bazı ifadelerin yazımı konusunda yardımcı olmak için aşağıdaki tabloyu hazırladım. İlk sütunda bitişik mi ayrı mı yazılacağı konusunda fikir birliği sağlanamamış ifadeler listelenmiştir.

Bu konuda Wikipedia’nın şu sayfasından yararlandım ve daha ayrıntılı bilgi yine bahsi geçen tabloda bulunabilir.

İngilizce’de bazı kelimelerin arkasında yatan zihinsel mananın Türkçe’de yerleşmiş tam karşılığı olmaması, bağlam yapısına dair iki dil arasında farklılık ya da başka sebeplerden dolayı bazı İngilizce kelimelerin Türkçe’de tek kelimeyle ya da farklı metinlerde tutarlı olarak aynı kelimeyle ifade edilmesinde bazen zorluklar yaşanır. Aynı durum elbette Türkçe’den İngilizce’ye tercümelerde de yaşanabilir. Aşağıdaki tabloda bazı örnekler verilmiştir.

Sonuç

Bu kelimelerin tercümesinin kısa tutulabilmesi için:

• yeni kelimeler türetilebilir,
• eskiden beri kullanılagelen kelimelere yeni anlamlar yüklenebilir ve/veya
• bağlam göz önünde bulundurularak en uygun tercüme yapılır.

İngilizce’deki inverter (power inverter) kelimesi doğru akımı alternatif akıma çeviren cihaz ya da elektriksel devreyi ifade eder. Maalesef diğer birçok teknik terimde olduğu gibi Türkçe karşılığı tam oturmamıştır. Değişik kaynaklarda kullanılan karşılıkları aşağıda görebilirsiniz.

Bulgular

1. DC akımı AC akıma çeviren doğrultucu (veya redresör/doğrultmaç) (İng. rectifier) ile karıştırılması bariz bir hatadır.
2. Evireç, enversör, çevireç ve çevirgeç kelimelerinin oturmuş karşılıkları ve kullanımları yoktur, kullanılmamaları daha uygundur.
3. ‘İnverter’ kelimesi doğru bir karşılık olmakla beraber ‘invertör’ Türkçe ağız yapısına ve daha önce Türkçe’ya aktarılmış yabancı kelimelerde (redresör, kompaktör, kompresör vb.) uygulanan yöntem açısından daha uygundur/tutarlıdır.
4. Evirici bu anlamda kullanılmaktadır, ama kullanımı henüz invertör kadar yaygınlaşmamıştır.
5. Evirgeç saç üzerinde pişirilen yufka ekmekleri çevirmeye yarayan uzun, yassı tahta araç, pişirgeç anlamında yöresel bir kelimedir.
6. Wikipedia sınıfı geçmiş, Türk Dil Kurumu ise bu kelimede yine sınıfta kalmıştır.
7. Google’de Türkçe ‘inverter’ kelimesinin sıklığının bu kadar yüksek çıkmasının sebebi hesaba İngilizce ‘inverter’ kelimenin de dahil olmasıdır.

Sonuç

AC akımı DC akıma çeviren cihaz için kullanılan İngilizce ‘inverter’ kelimesi için Türkçe’de en uygun karşılık şu an için ‘invertör’ kelimesidir. ‘Evirici’ kullanımı da uygundur.